 |
 |
|
|
| Oto próba przedstawienia dziejów polskiej
motoryzacji okresu międzywojennego.
UWAGA: Wydarzenia w poszczególnych latach nie są ułożone chronologicznie!! |
|
|
|
|
PKP wprowadziły do służby 20 dwuwagonowych zespołów akumulatorowych (Wittfield: 90012 - 90025, 90031 - 90056) pochodzenia niemieckiego z czasów I wojny światowej. |
|
|
Na linii Kraków - Wieliczka uruchomiono 4-osiowy wagon z przekładnią Gebus'a (90011) pochodzenia niemieckiego otrzymany z repartycji wojennych*. | ||
|
|
|
PKP wprowadziły do służby 4-osiowy wagon wytwórni T. A. G. Kiel (dzierżawa). Pracował na lini Kraków - Wieliczka. Próby wykazały jednak wiele usterek, został on odesłany producentowi. | |
|
|
|
Z Anglii został sprowadzony pierwszy wagon parowy systemu Clayton'a (90002) dla Dyrekcji Krakowskiej (dzierżawa). | |
|
|
Wytwórnia T. A. G. Kiel przysłała ulepszony wagon (90003), który został zakupiony przez PKP. | ||
|
|
Kolej lokalna Kraków - Kocmyrzów zakupiła 2-osiowy wagon pochodzenia węgierskiego systemu Ganz (90029). | ||
|
|
PKP przyjęły na testy wagon dieslowski systemu EVA-Maybach niemieckiej wytwórni Maybach w Friedrichshafen. Nie został zakupiony ze względu na zbyt skomplikowaną konstrukcję. | ||
|
|
|
Pierwszy wagon parowy Clayton'a (90002) po roku zadowalającej eksploatacji został zakupiony przez kolej lokalną Tarnów - Szczucin. | |
|
|
PKP zakupiły kolejny wagon wytwórni T. A. G. Kiel (90062). | ||
|
|
|
PKP wprowadziły do służby wagon parowy syst. Sentinel - Cammel (90004) zbudowany przez wytwórnię Lilpop, Rau i Loewenstein w Warszawie (dzierżawa). | |
|
|
|
Wytwórnia H. Cegielski dostarczyła PKP 5 nowych wagonów parowych syst. Clayton'a produkcji krajowej (90005-90006, 90008-90009, 90028), a 4 dalsze (90007, 90010, 90026-90027) zamówiły koleje prywatne: Tarnów - Szczucin i Piła - Jaworzno po jednym oraz Lwów - Podhajce dwa. Dostarczone zostały tego samego roku. | |
|
|
Po roku zadowalającej eksploatacji zakupiony został przez PKP wagon parowy syst. Sentinel - Cammel (90004). | ||
|
|
W austriackiej firmie StEG zakupiono (na próbę) wagon z elektryczną przekładnią Gebus'a. W motowagonowni w Krakowie zastąpił on wycofany wagon budowy pruskiej (z 1919 roku)*. | ||
|
|
|
Na dwutygodniowe próby przybył do Polski francuski wagon motorowy "Micheline". Wypadły one jednak negatywnie, wagon odesłano do Francji. | |
|
|
|
PKP nabyły czteroosiowy wagon "Lux-torpeda" (90080) austriackiej wytwórni Austro-Daimler w celu przeprowadzenia prób. Pomyślne rezultaty eksploatacji zdecydowały o jego zakupie. | |
|
|
|
Na próby do Polski przybył włoski wagon motorowy "Littorina". Wypadły one negatywnie i wagon odesłano do Włoch. | |
|
|
Wprowadzono do eksploatacji wagony wytwórni Lilpop, Rau i Loewenstein: 4-osiowy (90063) i 2-osiowy (90030). | ||
|
|
17 listopada do eksploatacji na PKP został wprowadzony pierwszy wagon spalinowy produkcji krajowej (wytw. H. Cegielski w Poznaniu) o numerze 90057. | ||
|
|
W wagonach nr 90003 i 90062 wytwórni T. A. G. Kiel wymieniono silniki na nowsze - wysokoprężne. | ||
|
|
|
Wytwórnia H. Cegielski wyprodukowała 4 wagony spalinowe o numerach 90058-90060 i 90065. Były one udoskonaloną wersją wagonu 90057 z poprzedniego roku. | |
|
|
Zakłady Lilpop dostarczyły PKP jedenaście 2-osiowych wagonów motorowych o numerach 90066 - 90075. Były one zmodernizowaną wersją wagonów z roku 1934. | ||
|
|
Zakłady Lilpop wraz z Warszawską Spółką Akc. Budowy Parowozów wyprodukowały całkiem nowy typ 4-osiowego wagonu motorowego (90064). | ||
|
|
Zakłady Lilpop przebudowały wagon parowy Clayton'a (?) na napęd spalinowy z przekładnią Ebermana - były to próby takiego rozwiązania. | ||
|
|
W wagonie nr 90029 wytwórni Ganz wymieniono silnik na wysokoprężny. | ||
|
|
|
Wytwórnia H. Cegielski wyprodukowała
10 wagonów spalinowych, które można podzielić na dwie serie:
I - seria - 90087-90091 - identyczne z produkowanymi w roku ubiegłym; II - seria - 90076-90079 i 90086 - wagony z przekł. hydrauliczną Voith'a, a nie mech. |
|
|
|
Pierwsza Fabryka Lokomotyw w Polsce w Chrzanowie wyprodukowała pięć wagonów polskiej "Lux-torpedy" (90081-90085). | ||
|
|
Wytwórnie Zieleniewski i Fitzner - Gamper w Sanoku wyprodukowały 3 wagony spalinowe oznaczone numerami 90092 - 90094. Skierowano je do Skarżyska. | ||
|
|
Wytwórnia Huta Królewska i Laura w Chorzowie dostarczyła PKP wagon oznaczony numerem (?), skierowano go do Warszawy. | ||
|
|
Zakłady Ostrowieckie w Warszawie przebudowały wagon parowy Clayton'a (90007) na silnik wysokoprężny z przekładnią elektryczną Gebusa. | ||
|
|
|
Zakłady H. Cegielski dostarczyły PKP dalsze 3 wagony spalinowe podobnego typu, co w latach poprzednich. | |
|
|
|
Zakłady H. Cegielski wyprodukowały ostatnich 10 wagonów, będących rozwinięciem produkowanych prędzej. Po raz pierwszy zastosowano w nich układ sterowania wielokrotnego. |
|
|
Informacje dotyczące obu wagonów z przekładnią
Gebus'a (z roku 1919 i 1931) zostały zaczerpnięte z książki B. Pokropińskiego
"Lux - torpeda PKP". Zupełnie inna sytuacja została przedstawiona w referacie
Inż. Oskara Ogurka "Postępy motoryzacji na PKP i możliwości jej rozwoju"
z roku 1936. Otóż pisze On:
"Za pierwszy wagon gaźnikowy PKP należy uważać 4-osiowy wagon benzynowo-elektryczny pochodzenia niemieckiego (rys.21), otrzymany z repartycji wraz z innym taborem." Jednakże, w dołączonym do referatu zestawieniu wagonów PKP numer rysunku 21 odpowiada wagonowi nr 90011, który został wprowadzony do eksploatacji dopiero w roku 1931. Nie mógł to być więć wagon "pochodzenia niemieckiego, otrzymany z repartycji", tym bardziej, iż pozostałe dane techniczne odpowiadają wagonowi z 1931 roku. Tak więc wersja opisana w książce B. Pokropińskiego wydaje się bardziej wiarygodna. O wagonie z 1919 roku (o którym napisano w książce), w referacie ani zestawieniu nie ma ani słowa. |
|
|
|
|